Sjálfbærnireikningsskil fyrirtækja og áhrif á störf stjórna

Útdráttur

Stöðluð og samræmd sjálfbærniupplýsingagjöf fyrirtækja gegnir lykilhlutverki í stefnumörkun Evrópusambandsins í málefnum sjálfbærni. Stefna Evrópusambandsins er skýr. Af því leiðir að mikill áhugi er til staðar á því að vita hvort og þá hvaða skyldur verða lagðar á herðar fyrirtækjum og stjórnum þeirra. Hér fer rannsókn um það hvaða áhrif tilskipun um sjálfbærniupplýsingagjöf fyrirtækja (CSRD) muni hafa á störf stjórna þeirra íslensku fyrirtækja sem falla undir gildissvið hennar. Jafnframt er skoðað hvort áhrifa tilskipunarinnar sé farið að gæta í leiðbeiningum Norðurlandanna um stjórnarhætti. Niðurstöður sýna að CSRD-tilskipunin hefur ekki að geyma bein fyrirmæli um störf stjórna, önnur en þau að stjórn ber ábyrgð á gerð, skilum og birtingu ársreiknings sem hefur að geyma sjálfbærniupplýsingar í skýrslu stjórnar. Tilskipunin skyldar hvorki fyrirtæki né stjórnir þeirra til athafna í málefnum sjálfbærni. Eingöngu þarf að greina frá því sem gert er. Aukin upplýsingagjöf um málefni sjálfbærni hefur þrátt fyrir það þau óbeinu áhrif að meiri þungi leggst á stefnumótunar- og eftirlitshlutverk stjórna og þar af leiðandi ábyrgð þeirra. Tryggja þarf heilindi sjálfbærniupplýsinga og taka upplýsta ákvörðun um það hvort og þá með hvaða hætti samþætta á sjálfbærni við stefnu og viðskiptalíkan fyrirtækis. Áhrifa tilskipunarinnar og sjálfbærnilöggjafar Evrópusambandsins í heild er farið að gæta í leiðbeiningum um stjórnarhætti á Norðurlöndunum. Í sænsku og dönsku leiðbeiningunum eru lagðar beinar skyldur á stjórnir í málefnum sjálfbærni, ekki einungis hvað varðar upplýsingagjöf, heldur einnig greiningu áhættu og tækifæra, stefnumótun og að tryggja skilvirka áhættustýringu og innra eftirlit. Í norsku leiðbeiningunum gætir að hluta til aukinnar áherslu á sjálfbærni. Íslensku og finnsku leiðbeiningarnar standa hinum langt að baki þegar kemur að því að veita stjórnum fyrirtækja leiðbeiningar hvernig þær eigi að rækja hlutverk sitt í málefnum sjálfbærni.